TÌNH HUỐNG THỪA KẾ QUYỀN TÁC GIẢ CÁC TÁC PHẨM VĂN HỌC, NGHỆ THUẬT, KHOA HỌC

TÌNH HUỐNG 1

Nhà văn Nguyễn Văn A, sau khi qua đời ở tuổi 83, có để lại 5 cuốn tiểu thuyết về các đề tài chiến tranh, tình yêu… Nhà văn có vợ là B, có 3 người con là C, D và E. Sau khi ông A qua đời, anh C là người con cả đã mang bản thảo tiểu thuyết có tên “Đất nóng” đến Nhà xuất bản F để xuất bản 3.000 cuốn, giá bìa mỗi cuốn là 75.000 đồng. Tiểu thuyết “Đất nóng” được phát hành hết trong thời gian 3 tháng, từ tháng 3 – 6/2016 và tái bản ngay sau đó với số lượng phát hành là 5.000 cuốn với giá bìa là 75.000 đồng.

Anh C đã nhận đủ số tiền nhuận bút của cuốn tiểu thuyết với hai lần phát hành, lần thứ nhất và lần tái bản, theo công thức thỏa thuận với Nhà xuất bản là: Số lượng sách phát hành nhân với giá bìa, nhân với 12% (8,000 cuốn x 75,000 đồng x 12% = 72.000.000 đồng).

Sau sự kiện trên, anh D có đơn yêu cầu Tòa án tỉnh M chia thừa kế số tiền nhuận bút của cuốn tiểu thuyết “Đất nóng” cho những người thừa kế hợp pháp của nhà văn Nguyễn Văn A.

Giải quyết:

Theo tình huống trên, ông A không để lại di chúc, số tiền nhuận bút thu được do cuốn tiểu thuyết “Đất nóng” được phát hành là di sản thừa kế. Vậy những người thừa kế số tiền nhuận bút này gồm bà B, anh C, anh D và anh E. Vậy B=C=D=E= 72.000.000 : 4 = 18.000.000 đồng.

TÌNH HUỐNG 2

Đạo diễn điện ảnh Nguyễn T được biết đến là một đạo diễn điện ảnh có tài. Ông đạo diễn thành công bộ phim nhựa 2 tập về chủ đề chiến tranh, có tên “Lửa trắng”. Bộ phim thu hút rất nhiều khán giả trong các rạp chiếu phim trên toàn quốc.

Công ty phát hành phim P, mời đạo diễn Nguyễn T đến công ty nhận tiền thù lao đạo diễn bộ phim. Biết rằng, tiền thù lao mà công ty phát hành phim trả cho ông Nguyễn T là 320.000.000 triệu đồng. Đạo diễn Nguyễn T đến công ty phát hành phim nhận tiền thù lao sau đó ông đã đột ngột qua đòi do bệnh nhồi máu cơ tim.

Ông Nguyễn T qua đời, có để lại di chúc cho bà Q là người yêu cũ hưởng toàn bộ tiền thù lao của đạo diễn bộ phim “Lửa trắng”.

Sau khi ông T qua đời, tài sản của vợ chồng ông không có gì giá trị. Vợ chồng ông vẫn phải thuê nhà để ở. Vợ chồng ông chưa kịp có con chung. Sau khi ông Nguyễn T qua đời, bà B là vợ ông đã có đơn yêu cầu Tòa án chia số tiền thù lao của đạo diễn được hưởng.

Giải quyết: Tòa xác định, tài sản chung của ông Nguyễn T và bà B chính là khoản tiền thù lao do đạo diễn bộ phim “Lửa trắng” mà có. Vì vậy, 320.000.000 đồng là thu nhập của ông Nguyễn T trong thời kỳ hôn nhân hợp pháp với bà B. Tòa án giải quyết:

Di sản thừa kế của ông Nguyễn T xác định từ tài sản chung hợp nhất = 320.000.000 đồng : 2 = 160.000.000 đồng (bà B = 160.000.000 đồng).

Di sản thừa kế của ông Nguyễn T có 160.000.000 đồng.

Ông T đã lập di chúc cho bà Q hưởng toàn bộ, nhưng theo Điều 644 Bộ luật Dân sự năm 2015, bà B được hưởng là 160.000.000 đồng : 1 x 2/3 = 106.666.666 đồng.

Bà Q được hưởng là 160.000.000 đồng – 106.666.666 đồng = 53.333.334 đồng.

Tham khảo: Pháp Luật Về Thừa Kế Ở Việt Nam-Nhận Thức Và Áp Dụng

PGS.TS. Phùng Trung Tập