Đối phó các lệnh trừng phạt từ phương Tây, Nga tiếp tục “hồi sinh” phương thức từ 30 năm trước

Trước tình hình bị cô lập tài chính bởi các lệnh trừng phạt phương Tây liên quan đến xung đột Ukraine, Nga đã áp dụng hình thức giao dịch đổi hàng.

Nga lại chuyển sang giao dịch đổi hàng thay vì tiền mặt

Trong bối cảnh bị cấm vận bởi các lệnh trừng phạt từ phương Tây, Nga buộc phải tìm các giải pháp thay thế để duy trì thương mại. Gần đây, Nga đã ký kết một thỏa thuận thương mại với Pakistan, trong đó hai bên thực hiện giao dịch bằng cách trao đổi hàng hóa thay vì tiền mặt. Theo đó, Nga sẽ xuất khẩu 20.000 tấn đậu gà và nhận lại số lượng tương đương gạo từ Pakistan. Một hợp đồng khác quy định việc trao đổi 15.000 tấn đậu gà và 10.000 tấn đậu lăng của Nga để đổi lấy 15.000 tấn quýt và 10.000 tấn khoai tây từ Pakistan.

Hình thức giao dịch này được coi là cần thiết trong bối cảnh Nga gặp khó khăn trong việc thực hiện các giao dịch tài chính truyền thống do lệnh trừng phạt. Việc này giúp Nga duy trì dòng chảy hàng hóa và duy trì kinh tế, dù không thể sử dụng tiền mặt.

Theo ông Nasir Hamid, Thứ trưởng Thương mại Pakistan, giao dịch đổi hàng được thiết kế để đối phó với “khó khăn trong việc thanh toán giữa hai nước.”

Điều này không phải là mới đối với Nga. Thời kỳ Liên Xô trước đây, các thỏa thuận đổi hàng từng rất phổ biến. Một ví dụ nổi bật là hợp đồng giữa PepsiCo và Liên Xô vào những năm 1990, trong đó Pepsi đổi siro lấy tàu chiến và rượu vodka Stolichnaya. Những tiền lệ này chứng minh rằng giao dịch đổi hàng đã từng giúp Nga vượt qua các khó khăn tài chính, và giờ đây lại một lần nữa là giải pháp cho tình hình hiện tại.

Không chỉ dừng lại ở Pakistan, Nga còn đang mở rộng hình thức giao dịch này sang các đối tác khác. Đầu năm 2024, có báo cáo cho thấy Nga và Trung Quốc đang thảo luận về các thỏa thuận đổi hàng tương tự, với nông sản như thịt lợn được đổi lấy máy móc và thiết bị. Đây là một xu hướng cho thấy Nga đang tìm cách duy trì quan hệ thương mại thông qua hàng hóa thay vì tiền mặt, đặc biệt với các nước trong khối BRICS như Brazil, Ấn Độ, Trung Quốc, Nam Phi.

Ngoài nông sản, một số công ty Nga cũng đang xem xét việc sử dụng tiền mã hóa như một phương pháp khác để duy trì giao dịch toàn cầu mà không cần đến hệ thống tài chính truyền thống.

Liên tiếp các lệnh trừng phạt kinh tế bủa vây Nga

Nga đang đối phó như thế nào với các lệnh trừng phạt kinh tế?

Mặc dù đối mặt với các lệnh trừng phạt, Nga vẫn thể hiện sự kiên cường trong việc duy trì hoạt động kinh tế. Theo dữ liệu từ Ngân hàng Trung ương Nga, quốc gia này ghi nhận thặng dư thương mại 8,7 tỷ USD vào tháng 7 năm 2024. Thặng dư thương mại này chủ yếu nhờ vào xuất khẩu tài nguyên thiên nhiên như dầu thô và khí đốt.

Tuy nhiên, các lệnh trừng phạt đã làm giảm lượng xuất khẩu nhiên liệu của Nga sang châu Âu, khi nhiều nước châu Âu cam kết giảm sự phụ thuộc vào năng lượng từ Nga. Điều này đã khiến Nga phải tìm cách xoay xở thông qua các thỏa thuận thương mại sáng tạo như giao dịch đổi hàng để duy trì kinh tế.

Giao dịch đổi hàng hiện đang là giải pháp ngắn hạn để Nga tránh các rắc rối liên quan đến thanh toán tiền tệ dưới lệnh trừng phạt. Tuy nhiên, điều này cũng cho thấy các vấn đề sâu xa hơn về việc Nga bị cô lập kinh tế. Mặc dù giao dịch đổi hàng tỏ ra hiệu quả trong ngắn hạn, nhưng về lâu dài, nó có thể gặp khó khăn trong việc duy trì sự ảnh hưởng của Nga trên thị trường toàn cầu.

Việc dựa vào trao đổi hàng hóa thay vì tiền tệ có thể làm hạn chế khả năng linh hoạt và quy mô tăng trưởng kinh tế. Tuy nhiên, sự thay đổi này cũng phản ánh nỗ lực của Nga trong việc thích ứng với thực tế kinh tế mới. Liệu giao dịch đổi hàng có thể duy trì trong thời gian dài hay không vẫn là câu hỏi mở, bởi nó có thể không phù hợp để thay thế hoàn toàn các giao dịch tiền tệ truyền thống.

Yến Nhi (Theo Ibtimes)

Link gốc