Kinh tế Nga lộ ‘điểm yếu’: Cắt hơn 400 triệu USD chi tiêu cho một lĩnh vực quan trọng, giảm vận tải hàng triệu tấn hàng hoá xuất khẩu vì ‘gặp khó’

Các tập đoàn xuất khẩu lớn của Nga, bao gồm Rusal và Gazpromneft, đang cắt giảm mạnh khối lượng hàng hóa như kim loại và sản phẩm dầu mỏ vận chuyển bằng đường sắt. Đây là dấu hiệu cho thấy nhu cầu yếu đi trong bối cảnh nền kinh tế của Nga tăng trưởng chậm lại.

Theo một tài liệu nội bộ của Tập đoàn Đường sắt Nga (RZD) mà Reuters tiếp cận, công ty nhà nước này sẽ giảm thêm 32,5 tỷ rúp (tương đương 408 triệu USD) trong kế hoạch chi tiêu năm 2025 – tương đương mức cắt giảm 3,5% – do điều chỉnh giảm dự báo khối lượng hàng hóa vận chuyển.

Trước đó, RZD đã lên kế hoạch giảm 40% vốn đầu tư trong năm 2024, chủ yếu do chi phí lãi vay tăng cao. Trong bối cảnh sản lượng hàng hóa chạm mức thấp nhất trong 15 năm vào năm 2024, khối lượng vận chuyển trở thành chỉ báo quan trọng cho tình trạng sức khỏe của nền kinh tế Nga vốn phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu nguyên liệu thô.

Tài liệu dự đoán, tổng khối lượng vận tải hàng hóa của RZD trong năm 2025 sẽ giảm khoảng 36,7 triệu tấn, so với mục tiêu ban đầu là 1,24 tỷ tấn. Trong số các doanh nghiệp đóng góp vào sự sụt giảm này có Rusal, Severstal, MMK và nhiều nhà sản xuất thép khác.

Dù tổng sản lượng hàng hóa năm nay dự kiến sẽ nhỉnh hơn mức 1,18 tỷ tấn của năm 2024, dữ liệu của RZD cho thấy khối lượng vận chuyển đã giảm 6,8% trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 4 so với cùng kỳ năm ngoái.

Theo nội dung được Phó Tổng giám đốc RZD Vadim Mikhaylov đề cập, việc cắt giảm đầu tư đến từ 5 yếu tố khách quan. Trong đó, lãi suất chính sách cao kỷ lục 21% kể từ tháng 10 đã khiến các hoạt động xây dựng chậm lại, các công ty thép buộc phải giảm sản lượng và vận chuyển. Các tập đoàn bị ảnh hưởng bao gồm Severstal, MMK, TMK, NLMK và Evraz.

Ngành công nghiệp thép và sắt – chiếm gần 5% GDP của Nga, đã chứng kiến doanh thu xuất khẩu lao dốc do khó tiếp cận các thị trường có lợi nhuận cao vì lệnh trừng phạt của phương Tây. Sản lượng thép, xuất khẩu và nhu cầu nội địa đều giảm mạnh trong năm 2024 và xu hướng này tiếp tục diễn ra trong năm nay, theo Hiệp hội Thép Thế giới và Chermet Corporation.

RZD cũng ghi nhận nhu cầu giảm trong các ngành khác, đặc biệt là từ Rusal, hãng nhôm lớn nhất Nga. Rusal từng tuyên bố sẽ giảm sản lượng 250.000 tấn nhôm mỗi năm vì giá nguyên liệu tăng, nhưng không bình luận thêm về kế hoạch hiện tại.

Tài liệu cũng chỉ ra tác động tiêu cực từ các lệnh trừng phạt mới nhắm vào ngành kim loại, lâm nghiệp và dầu khí, trong đó có Gazpromneft, Surgutneftegaz và Tatneft.

Ngoài ra, xuất khẩu gỗ, phân bón, kim loại và sản phẩm dầu mỏ sang Trung Quốc cũng suy giảm, kéo theo khối lượng vận chuyển bằng đường sắt giảm mạnh. Kim ngạch thương mại Nga – Trung đã giảm 7,5% kể từ đầu năm.

Đáng chú ý, tài liệu của RZD còn nhắc đến “sự can thiệp của bên thứ ba”, đặc biệt liên quan đến các nhà máy lọc dầu, ý nói cơ sở hạ tầng năng lượng của Nga bị phía Ukraine làm hư hại, càng làm trầm trọng thêm tình hình.

Tham khảo Reuters

Vu Lam-Link gốc