EU âm thầm bẻ lái lệnh cấm khí đốt Nga vào giờ chót

Liên minh châu Âu (EU) âm thầm điều chỉnh phút chót, để ngỏ đường lui trong lệnh cấm khí đốt Nga.

EU đã công bố đề xuất pháp lý nhằm chấm dứt nhập khẩu khí đốt Nga từ năm 2027. Ảnh: Gazprom

Ngày 17.6, EU đã công bố đề xuất pháp lý nhằm chấm dứt nhập khẩu khí đốt Nga từ năm 2027.

Theo 5 nguồn thạo tin, Ủy viên châu Âu của Tây Ban Nha Teresa Ribera đã dẫn đầu một chiến dịch hậu trường nhằm nới lỏng kế hoạch cấm khí đốt Nga của EU.

Ba quan chức EU và 2 nhà ngoại giao EU tiết lộ, bà Ribera đã nhiều lần can thiệp khi các đồng nghiệp trong cơ quan hành pháp EU soạn thảo chiến lược trong những tháng gần đây. Họ cho rằng, bà hành động vì lo ngại các công ty Tây Ban Nha sẽ phải đối mặt với loạt vụ kiện từ Nga.

“Trong suốt 5 tuần, bà Ribera nói rằng chưa có đánh giá nào đủ tốt và nguy cơ bị Nga kiện là rất cao” – một quan chức nói, cho rằng nữ chính trị gia Tây Ban Nha đã dùng vai trò trưởng nhóm trong Ủy ban châu Âu để tìm cách tác động tới kế hoạch của khối.

Trong thời gian đó, bà Ribera vận động hành lang nhóm thân tín của Ủy viên năng lượng EU Dan Jorgensen, người chịu trách nhiệm về chiến lược. Tuy nhiên, theo một quan chức, nhóm của ủy viên năng lượng EU rất vững vàng và kiên quyết không thay đổi kế hoạch tổng thể.

Tuy vậy, theo 2 quan chức, nỗ lực của nữ chính trị gia Tây Ban Nha cuối cùng đã dẫn đến một điều chỉnh vào phút chót trong văn bản đề xuất, để ngỏ khả năng nối lại nhập khẩu khí đốt Nga, động thái được các quốc gia EU có truyền thống thân thiện hơn với Nga như Áo, Hungary và Slovakia ủng hộ.

Tây Ban Nha là nước nhập khẩu khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) từ Nga lớn thứ ba EU. Hiện tại, Tây Ban Nha bị ràng buộc phải mua khí đốt từ công ty Nga Novatek cho đến năm 2042 theo hợp đồng dài hạn ký với tập đoàn năng lượng Naturgy. Năm ngoái, Tây Ban Nha nhập khẩu 4,7 triệu tấn LNG từ Nga, theo nền tảng dữ liệu hàng hóa Kpler.

Dù Ủy ban châu Âu khẳng định, lệnh cấm công bố ngày 17.6 có lộ trình chặt chẽ để các công ty EU có thể chấm dứt hợp đồng với các công ty Nga trước thời hạn, song các chuyên gia cảnh báo rằng biện pháp này vẫn có thể khiến các nhà nhập khẩu EU đối mặt với trách nhiệm pháp lý, buộc phải trả hàng triệu euro tiền phạt nếu thua kiện tại tòa.

Người phát ngôn của bà Ribera gọi các cáo buộc là “vô lý”, khẳng định nữ chính trị gia Tây Ban Nha đã nhiều lần kêu gọi các doanh nghiệp ngừng mua năng lượng từ Nga và luôn thúc đẩy các chính sách loại bỏ nhiên liệu hóa thạch.

Người phát ngôn của bà Ribera xác nhận, bà có tham gia vào quá trình soạn thảo đề xuất, nhấn mạnh bà làm vậy vì lợi ích của châu Âu. “Chúng tôi đã hỗ trợ xây dựng một đề xuất hợp lý và vững chắc về mặt pháp lý, đồng thời giúp giải quyết mối quan ngại của các nước khác” – người phát ngôn nói.

Người phát ngôn của Ủy ban châu Âu, bà Anna-Kaisa Itkonen, khẳng định, việc soạn thảo kế hoạch “đã tuân thủ thông lệ bình thường của các ủy viên làm việc theo nhóm”.

Thanh Hà-Link gốc