IEA: Nhu cầu dầu của Trung Quốc có thể đạt đỉnh sớm hơn dự báo

Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) vừa cho biết nhu cầu dầu mỏ của Trung Quốc đang có dấu hiệu chững lại và có thể sẽ đạt đỉnh sớm hơn dự kiến. Đây là tín hiệu cho thấy thế giới có thể sắp bước vào giai đoạn tiêu thụ dầu đạt đỉnh và tình trạng dư cung sẽ kéo dài trong thập niên này.

Hình minh hoạ

Theo IEA, nhu cầu dầu của Trung Quốc – nền kinh tế tiêu thụ dầu tăng trưởng nhanh nhất trong thế kỷ 21 – sẽ đạt đỉnh vào năm 2027, sớm hơn 2 năm so với dự báo trước đây. Nguyên nhân chủ yếu là nhờ sự bùng nổ mạnh mẽ của xe điện, cũng như việc mở rộng các hệ thống tàu cao tốc và xe tải chạy bằng khí đốt, đang dần thay thế dầu mỏ trong giao thông vận tải.

IEA cũng đã hạ dự báo tiêu thụ dầu của Trung Quốc đến năm 2030 khoảng 1 triệu thùng/ngày, xuống còn 16,9 triệu thùng/ngày.

Dầu mỏ thế giới sẽ sớm đạt đỉnh?

Không chỉ Trung Quốc, IEA còn dự báo nhu cầu dầu toàn cầu sẽ đạt đỉnh vào năm 2029, ở mức 105,5 triệu thùng/ngày, sau đó có thể giảm nhẹ. Dù các xung đột tại Trung Đông như căng thẳng Israel – Iran từng khiến giá dầu tăng vọt, Giám đốc IEA Fatih Birol nhận định: “Thị trường dầu trong những năm tới nhiều khả năng vẫn được cung cấp đầy đủ”.

Giá dầu thô từng tăng mạnh sau vụ Israel không kích Iran – nước thành viên OPEC – nhưng đã nhanh chóng hạ nhiệt khi dòng chảy xuất khẩu không bị gián đoạn. Giá dầu WTI của Mỹ hiện dao động quanh 70 USD/thùng, thấp hơn khoảng 19% so với đỉnh năm ngoái, phản ánh tâm lý thị trường rằng nguồn cung đang bắt đầu dư thừa.

Trung Quốc giảm vai trò, Ấn Độ và các nước đang phát triển vươn lên

Với việc Trung Quốc dần rút khỏi vị trí đầu tàu tiêu thụ dầu toàn cầu, Ấn Độ và các nền kinh tế đang phát triển sẽ là những động lực tăng trưởng mới, đóng góp khoảng 2,5 triệu thùng/ngày vào mức tăng toàn cầu đến năm 2030. Tuy nhiên, đáng chú ý là IEA đã nâng dự báo tiêu thụ dầu của Mỹ, do nhu cầu xe điện tại Mỹ đang chững lại, phần nào bù đắp cho mức giảm từ Trung Quốc.

Về phía nguồn cung, Mỹ không còn là “cỗ máy” khai thác dầu số 1 như trước, sau một thập kỷ bùng nổ dầu đá phiến từng chiếm tới 90% mức tăng sản lượng toàn cầu. Hiện nay, hoạt động đầu tư đang chững lại do giá dầu không còn hấp dẫn như trước.

Tuy vậy, sản lượng dầu từ Mỹ, cùng với Brazil, Canada và Guyana, vẫn sẽ tiếp tục tăng. IEA dự báo thế giới sẽ có thêm khoảng 5,1 triệu thùng/ngày công suất khai thác mới trong thập kỷ này, gấp đôi mức tăng nhu cầu – góp phần tạo ra bức tranh dư cung trong dài hạn.

Không phải ai cũng đồng tình với IEA

Dù IEA tin rằng đỉnh tiêu thụ dầu đang đến gần, nhiều tập đoàn trong ngành vẫn dự báo nhu cầu dầu sẽ tiếp tục tăng trong nhiều năm tới. Vitol – nhà giao dịch dầu độc lập lớn nhất thế giới – và một số ngân hàng như Bank of America cho rằng đỉnh tiêu thụ dầu sẽ chưa tới trước năm 2030.

Ngoài ra, một số dự báo trước đây của IEA – chẳng hạn như nhu cầu than sẽ sụt giảm – từng không chính xác, khiến giới quan sát giữ tâm lý dè dặt.

Về phần mình, OPEC vẫn tin rằng nhu cầu dầu sẽ tiếp tục tăng ít nhất đến giữa thế kỷ này, dù tổ chức này cũng đã phải điều chỉnh lại các dự báo ngắn hạn vốn bị đánh giá là quá lạc quan.

Kết luận trong báo cáo, IEA nhấn mạnh: “OPEC+ có thể sẽ gặp khó khăn trong việc giành lại thị phần đáng kể, vì các nước đối thủ đang đẩy mạnh mở rộng khai thác”.

Nh.Thạch-AFP

Link gốc