Nhật Bản: Lạm phát lõi đạt đỉnh 2 năm, kỳ vọng tăng lãi suất tiếp tục được duy trì

Lạm phát lõi của Nhật Bản trong tháng 5 đã tăng lên 3,7%, tốc độ cao nhất trong hơn hai năm, làm gia tăng áp lực lên Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BoJ) trong việc nối lại lộ trình tăng lãi suất.

Lạm phát của Nhật Bản lõi đạt đỉnh 2 năm

Số liệu này nhấn mạnh thách thức mà BoJ đang đối mặt khi phải cân bằng giữa áp lực lạm phát cao, đặc biệt trong nhóm thực phẩm, và các rủi ro đối với nền kinh tế vốn mong manh do tác động từ thuế quan của Mỹ.

Theo dữ liệu vừa được công bố, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) lõi – không bao gồm chi phí thực phẩm tươi sống dễ biến động – của Nhật Bản tăng 3,7% so với cùng kỳ năm trước trong tháng 5, vượt mức dự báo trung bình của thị trường là 3,6%, và cao hơn mức tăng 3,5% trong tháng 4. Đây là mức tăng nhanh nhất kể từ tháng 1/2023, khi chỉ số này đạt 4,2%.

Một chỉ số khác loại bỏ cả yếu tố biến động của thực phẩm tươi sống và nhiên liệu, thường được BoJ xem là thước đo chính xác hơn về áp lực giá từ phía cầu cũng tăng 3,3% so với cùng kỳ trong tháng 5, so với mức tăng 3,0% trong tháng 4. Đây là mức tăng nhanh nhất tính theo năm kể từ tháng 1/2024, khi chỉ số này đạt 3,5%.

Giá thực phẩm cao một cách dai dẳng, đặc biệt là gạo, lương thực thiết yếu tiếp tục là động lực chính thúc đẩy lạm phát của Nhật Bản.

Cụ thể, giá thực phẩm (không bao gồm thực phẩm tươi sống) đã tăng 7,7% trong tháng 5 so với cùng kỳ năm trước, nhanh hơn mức tăng 7,0% của tháng 4, cho thấy gánh nặng chi phí sinh hoạt ngày càng đè nặng lên các hộ gia đình. Riêng giá gạo đã tăng gấp đôi so với cùng kỳ năm ngoái.

Lạm phát trong khu vực dịch vụ đạt 1,4% trong tháng 5, nhích nhẹ từ mức 1,3% trong tháng 4, nhưng vẫn thấp hơn đáng kể so với mức tăng 5,3% của giá hàng hóa, theo dữ liệu.

BoJ đã kết thúc chương trình kích thích quy mô lớn vào năm ngoái và tiến hành nâng lãi suất ngắn hạn lên 0,5% vào tháng 1 năm nay, với nhận định rằng Nhật Bản đang tiệm cận mục tiêu lạm phát 2% một cách bền vững.

Mặc dù BoJ đã phát tín hiệu sẵn sàng nâng lãi suất thêm, nhưng những tác động kinh tế từ việc Mỹ tăng thuế đã buộc ngân hàng này phải hạ dự báo tăng trưởng, khiến việc xác định thời điểm nâng lãi suất tiếp theo trở nên phức tạp hơn.

Theo khảo sát của Reuters, phần lớn chuyên gia kinh tế dự đoán lần tăng lãi suất thêm 25 điểm cơ bản tiếp theo của BoJ sẽ diễn ra vào đầu năm 2026.

Ở thông tin khác, theo biên bản cuộc họp chính sách ngày 30/4 – 1/5 vừa được công bố, các nhà hoạch định chính sách của BoJ nhất trí về sự cần thiết phải tiếp tục nâng lãi suất, hiện vẫn đang ở mức thấp, nhưng một số thành viên cho rằng cần tạm dừng trong ngắn hạn do bất định xung quanh chính sách thương mại của Mỹ.

Tại cuộc họp nói trên, BoJ đã giữ nguyên lãi suất ở mức 0,5%, đồng thời điều chỉnh mạnh giảm các dự báo về tăng trưởng và lạm phát do lo ngại tác động tiêu cực đến nền kinh tế Nhật Bản từ việc Mỹ tăng thuế.

Mặc dù Hội đồng Chính sách nhất trí rằng lãi suất cần tiếp tục được nâng nếu nền kinh tế phục hồi trở lại, một số thành viên nhận định thời điểm để lạm phát cơ bản của Nhật tiệm cận mục tiêu 2% của BoJ có thể bị lùi lại khoảng một năm, theo biên bản.

Hội đồng cũng có quan điểm chia rẽ về xu hướng lạm phát trong thời gian tới.

Một số thành viên cảnh báo rằng hàng hóa nhập khẩu giá rẻ từ Trung Quốc có thể kéo giá cả tại Nhật Bản xuống thấp, trong khi những người khác lại cho rằng lạm phát có thể vượt dự báo của BoJ, do các doanh nghiệp ngày càng sẵn sàng tăng giá và tăng lương cho người lao động.

Chính sách thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump là chủ đề chi phối thảo luận, với một số thành viên dự đoán BoJ sẽ bước vào giai đoạn “tạm ngưng” cho đến khi có thêm tín hiệu rõ ràng về tiến triển của các cuộc đàm phán thương mại của Washington, bao gồm cả với Nhật Bản.

“BoJ cần duy trì lập trường chờ đợi và quan sát cho đến khi các diễn biến trong chính sách thuế của Mỹ ổn định hơn”, một thành viên được trích dẫn trong biên bản phát biểu.

Một thành viên khác cho rằng BoJ nên tạm dừng ở thời điểm hiện tại, nhưng không nên quá bi quan và cần sẵn sàng nối lại việc tăng lãi suất “khi có sự thay đổi chính sách từ phía Mỹ”.

Đại Hùng-Link gốc