TÌM KIẾM CƠ HỘI TRONG DOWNTREND?

Kể từ khi viết bài này, các bình luận của LeoX sau đó vẫn đi theo quan điểm thận trọng cao. Lúc đầu LeoX cũng cho rằng đây là một đợt điều chỉnh cỡ 10% cho đến khi nhận ra là tình huống mình vẫn chờ đợi 2 năm qua có thể đến sớm hơn so với mình nghĩ. Tại thời điểm này, LeoX cũng vẫn giữ quan điểm như vậy, dù rằng VnIndex hôm qua đã cho tín hiệu break ra khỏi trend giảm. Tại sao lại vậy? Tại vì nhịp breakout trong downtrend thường không đáng tin cậy.

Tại sao nói thị trường downtrend? Thông thường các đợt giảm lớn hơn 20% được xác định là bear market. Và để có thể thoát được trend giảm từ bear market thì cần nhiều thời gian nên hãy bình tĩnh sáng suốt trong các đợt break này, chuẩn bị cả tâm lý cho các đợt break giả vì breakup trong downtrend thường không đáng tin cậy.

Ngoài ra, tính chất đợt giảm này rất khác so với các đợt giảm trên 20% trong quá khứ. Cụ thể:

Năm 2018 thị trường bay 29% do tăng trưởng quá nóng do lãi suất thấp kéo dài sau khủng hoảng 2008. Ðiều này dẫn đến hành động thắt chặt chính sách tiền tệ , tăng lãi suất của các ngân hàng trung ương và cú crash mạnh kéo dài khoảng tháng sau đó. Lúc này lạm phát chưa hề là vấn đề đáng lo ngại, giá dầu chưa tăng và cũng chưa có chiến tranh quân sự.

Ðợt này cũng rất khác so với 2020 (Covid là sự kiện blackwan và giảm phát mới là vấn đề đáng lo ngại chứ không phải lạm phát). Ðợt này là đợt giảm do yếu tố chu kỳ, trong bối cảnh lạm phát tăng cao, lãi suất buộc phải tăng, tương tự năm 2008 – thị trường đi gần 80% trong khoảng 30 tháng.

4 đợt giảm mạnh nhất trong lịch sử VNindex – chart theo tháng.

Tuy nhiên cần lưu ý rằng có điểm còn đáng sợ hơn năm 2008 . Một là 2008 là chu kỳ kinh tế 10 năm, còn là chu kỳ trăm năm có đi kèm với căng thẳng chính trị (chiến tranh Nga – Ukraine). Hai là núi nợ của thế giới lớn hơn thời kỳ 2008 nhiều. Ba là công cụ điều hành không còn room như thời 2008 khi thời điểm đó Fed rate vẫn có thể tăng từ 0.87 lên 5.23%. Hiện giờ mới tăng được có xíu xiu thị trường đã phản ứng mạnh.

Nhiều người cho rằng, hiện nay thị trường còn tăng chưa nóng như 2008 mà, các đợt sập mạnh thường đi kèm với một đợt bull run, hiện giờ còn chưa có bull run? Thực ra thì nhìn chart dưới đây sẽ thấy, mức tăng và mức tăng đợt rồi từ tháng đều xấp xỉ 130%, có điều năm 2008 số 130% tăng trưởng này kéo dài trong có 7 tháng, trong khi đợt tăng từ 2020 đến nay kéo dài trong 9 tháng nên có lẽ chúng ta thấy nhiệt chưa đến độ nóng như năm xưa chăng? Nhưng cũng không nhất thiết phải có đợt tăng nóng như vậy.

Mức tăng các đợt tăng mạnh nhất của Vnindex khoảng 130%

Vậy tại sao tiêu đề bài viết này lại là: Tìm kiếm cơ hội trong downtrend? Những gì LeoX nói bên trên tiêu cực như vậy thì đáng ra phải nghỉ tay gác kiếm, tránh xa thị trường ra chứ?

Có lý do:

Thứ nhất,

Nếu coi đầu tư là một định hướng lâu dài, bạn không bao giờ nên rời bỏ thị trường hoàn toàn cả. Bạn có thể chỉ dành một khoảng thời gian nhất định trong ngày để nắm bắt được điều gì đang diễn ra. Có thể thi thoảng tuần lần lướt qua bộ lọc trên leox.vn để xem bức chụp ảnh thị trường qua dữ liệu, nắm được tình hình các ngành như thế nào, mức định giá chung đã hấp dẫn hơn chưa, có ngành nào đáng chú ý không, cổ phiếu tôi quan tâm hiện chỉ số đang ra sao so với thị trường ….

LeoX cũng từng có khoảng thời gian trả giá cho việc rời bỏ thị trường đầu năm 2020. Lúc đó ôm toàn BÐS và vàng là 2 loại tài sản LeoX đánh giá là an toàn nhất lại đúng chu kỳ, nên có cái nhìn khá tiêu cực với chứng khoán. Nhất là lại đang lãi cả Vàng và BÐS nên càng tin mình đang đúng. Cho đến cuối 2020 LeoX mới nhận ra mình đang bị out of market quá và đầu 2021 mới quay lại thị trường, lúc đó đã tăng được phân nửa chặng lên rồi.

Thị trường luôn rất khó đoán, các chiến thuật liên quan đến thị trường, thường là chiến thuật mở theo kiểu, nếu thị trường như thế này thì tôi sẽ hành động như thế kia, đặt plan B khi tôi sai chứ việc phán đoán thị trường rồi hành động theo kiểu không thể sai được, all in thậm chí margin sẽ dẫn đến các hậu quả khó sửa. Càng hăng tiết bao nhiêu thì lúc mất lại càng chán chường thất vọng và quỵ ngã bấy nhiêu. Các đợt thị trường sụt giảm luôn có lớp không nhỏ nhà đầu tư vĩnh viễn là F0 là vì vậy, có người còn thề sẽ cạch chứng khoán hay giữ luôn tâm lý mon men kiểu coi đó như kênh đánh bạc.

Ngược lại với tâm lý bớt tham, biết mình có thể sai, chuẩn bị phương án cho kịch bản sai, thì có sai thường cũng sẽ không quá nặng nề, dễ chấp nhận để nhìn ra cơ hội trong lúc tăm tối. Ánh sáng nhìn thấy sáng rõ nhất khi ở trong bóng tối, chẳng phải thế sao?

Thứ hai,

Mặc dù LeoX giữ quan điểm thị trường đã vào downtrend, việc tìm kiếm cơ hội không những là phi lý mà ngược lại còn là rất có lý. Ðối với người theo trường phái cơ bản, thích mua nắm giữ, đây là cơ hội để săn hàng tốt giá rẻ. Tuy nhiên đừng vội vàng, với thị trường downtrend, đừng sợ bỏ lỡ cơ hội vì nó luôn sẽ còn phía trước, hãy nên sợ mất tiền hơn. Thời gian quan sát con mồi chiếm tới % thời gian cuộc đi săn, chứ không phải kiểu nhìn thấy ập phát lao vào all in, rồi full margin. Nếu có cái tính hấp tấp như vậy thì hãy cảm ơn thị trường vì sẽ còn được dạy cho nhiều bài học hay. Hãy như bạn hỏi ẩn danh trong bài viết này, dù không phải người có khả năng phân tích được rất sâu case HPG nhưng bạn í có identity, chiến lược rất rõ ràng, quan sát phân tích HPG từ lâu và dặn lòng đợi tới khi về 30-35 trong lúc giá cổ phiếu vẫn đang 4x. Tức là, bạn í đồng thời cũng sẽ phải chấp nhận việc nếu nó từ 4x chạy lên 5x thì bỏ, chứ không phải lại thay đổi identity vì lòng tham trỗi dậy.

Còn nếu bạn muốn ăn các con sóng ngắn hạn của thị trường thì đó cũng có thể là 1 hướng hợp lý nếu bạn tham gia với tâm thế trading. LeoX giữ quan điểm tiêu cực về thị trường. Nhưng không phủ nhận xác suất cho những đợt sóng tăng 5-10% thậm chí hơn trong trend giảm. Nhìn lại trong hình dưới đây, giai đoạn khủng hoảng kinh tế 2008, thị trường cũng giảm cỡ 23-24%, rồi lại hồi đc 2 lần mỗi lần tới 20% trước khi bay mạch 80% vào sau đó. Thị trường thường hiếm khi giảm 1 mạch sau khi có chặng tăng mạnh, mà luôn đan xen tăng , giảm cho đến ngày crash mạnh mà rất nhiều trong số chúng ta dù có nghe ra rả về crash cũng vẫn cứ bị bất ngờ.

Vnindex có đợt giảm 25%, rồi hồi lại 20% 2 lần trước khi sập 1 mạch 80%.

Lưu ý có 1 đặc tính các đợt tăng sau, dù là hơn 20% nhưng không bao giờ vượt lại được đỉnh cũ. Ðó là đặc điểm của downtrend. Tuy vậy thì theo góc nhìn của LeoX, các bạn đừng hi vọng nhiều vào việc cú hồi hơn 20% trong bối cảnh hiện tại, vì bối cảnh hiện tại khác 2008 ở 3 điểm đã kể bên trên.

Cuối cùng, thị trường cũng có xác suất thoát khỏi downtrend từ đây nếu chính sách quay đầu sang kích thích (rất khó vì giờ áp lực lạm phát quá lớn). Tuy nhiên nó chỉ đẩy lùi các vấn đề tồn tại cũ ra xa thêm chút chứ không thể nào biến mất được, và thêm chút có lẽ sẽ rất ngắn thôi vì lý do LeoX đã đề cập trong bài này. So với một đợt crash mà LeoX chờ đợi thì mức giảm 23-24% vừa qua mới chỉ là bắt đầu. Tuy nhiên không thể nào khẳng định chắc nịch được vì timing khủng hoảng, timing thị trường là vô cùng khó. Ðây là giai đoạn risk – reward không hấp dẫn, nhưng là một người xác định đầu tư là một công việc nghiêm túc, bạn vẫn không nên vì thế mà quay lưng hoàn toàn với thị trường.

Túm lại, LeoX chốt mấy điểm

• Một là đừng rời bỏ hoàn toàn thị trường nếu bạn muốn chinh phục con đường đầu tư.
• Hai là dành thời gian để quan sát nhiều hơn hành động. Nếu hành động thì nên giữ ở tỷ trọng nhỏ vì bối cảnh hiện tại là rủi ro đã cao hơn hẳn so với trước.
• Tùy vào con đường bạn chọn, nếu chọn mua theo cơ bản không quan tâm thị trường thì giờ chuẩn là lúc đi săn. Nhưng hãy từ tốn thôi, đừng hấp tấp, hãy sợ mất tiền hơn mất cơ hội. Còn nếu chọn con đường theo thị trường, hãy xác định ngắn hạn thôi, ăn non thôi, đừng tham cũng đừng ảo tưởng.
• Các bạn kẹp hàng thì có thể trading trên chính nó để giảm giá vốn, nhưng cũng đừng nuôi ảo tưởng mà hãy giảm dần tỷ trọng nếu đã lỡ để tỷ trọng quá cao.

Cá nhân LeoX vẫn duy trì trạng thái BÐS (65%), Vàng (20%) và chỉ 10% dành cho CK. LeoX vẫn quan sát và quay lại tiếp tục bám theo nhóm CP dầu. Ðây là nhóm đã ăn được vài vòng do xác định đúng được trend dầu. Vòng cuối fail vì lỡ mua lại sớm quá, đúng vào trend giảm mà mình tưởng là 1 đợt chỉnh, may mà cũng không đến nỗi mất hết lợi nhuận đã tích lũy được từ nhóm này. Sở dĩ LeoX vẫn theo nhóm này vì (1) Giữ mình ở trong thị trường, vì theo sát vĩ mô không thể không theo dõi giá dầu, nhất là giai đoạn này (2) Nhóm này không thể tham gia với tâm thế bám víu vào cơ bản mà tâm thế trading theo giá dầu nên đỡ bị “yêu cổ phiếu” quá.

Các bạn lưu ý là chỉ tham khảo những chia sẻ của LeoX để chọn lọc cái gì phù hợp với identity và phương pháp luận của mình nhé. Có rất nhiều điểm khác nhau giữa các cá nhân. Lấy ví dụ đơn giản, khi thị trường giảm, một người còn 50% tài sản là tiền- tương đương tiền, sẽ khác một người all in 100% vào thị trường lại còn margin. Một người đã có đệm lãi từ trước, có sai là mất vào lãi, tâm lý sẽ khác một người mua mới, mất là mất luôn vào gốc. Chưa kể đến các sự khác nhau về identity, phương pháp luận, khả năng kiểm soát tâm lý, tỷ lệ phân bổ tài sản, mức độ hiểu biết …. đã rất khác nhau rồi. Do đó, hãy bám rễ vào bản thân mình, và open minded để tiếp thu những quan điểm, kiến thức mình chưa biết, nhưng đừng lệ thuộc tâm lý, điều đó sẽ rất hại cho sự phát triển của bạn.

Bài tới LeoX sẽ viết về khai thác bộ lọc để tìm cổ phiếu cơ bản tốt săn dần cho downtrend nếu mọi người hào hứng. Lưu ý, cách LeoX khai thác bộ lọc cũng chỉ là một cách. Hãy coi bộ lọc là 1 cái máy chụp chiếu đa chiều theo dữ liệu và sử dụng nó chụp thế nào tùy vào mục đích của mình. Không có 1 cách thức chụp đúng duy nhất, chỉ là chụp nhiều thì kinh nghiệm hơn thôi.

Nguồn: LeoX.vn