Trung Quốc chưa lập tức trả đũa thuế quan mới của Hoa Kỳ, vì sao?

Trung Quốc đã kiềm chế không phản ứng ngay lập tức với đợt áp thuế quan mới nhất của Hoa Kỳ, một sự thay đổi về mặt chiến thuật so với hai đợt trước tăng thuế trước của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump.

Trung Quốc cho rằng việc ông Trump áp thuế 104% lên hàng hóa Trung Quốc là một 'sai lầm chồng lên sai lầm'. Ảnh minh họa của AP

5 giờ sau khi cái gọi là thuế quan có đi có lại của ông Trump có hiệu lực vào thứ Tư, Bắc Kinh vẫn chưa công bố bất kỳ hành động trả đũa nào.

Trong khi đó, vào tháng 2 và tháng 3, Trung Quốc đã phản ứng gần như ngay lập tức, bằng cách đưa ra các biện pháp trả đũa Hoa Kỳ.

Thay vào đó, vào khoảng 3 giờ chiều giờ địa phương, Bắc Kinh đã công bố một sách trắng dài 28.000 ký tự về thương mại với Hoa Kỳ.

Tài liệu này nêu rõ cách Trung Quốc tin rằng họ đã “hết lòng” thực hiện thỏa thuận Giai đoạn Một đạt được trong cuộc chiến thương mại đầu tiên của ông Trump và dành toàn bộ một phần cho các khía cạnh “cùng có lợi” của mối quan hệ giữa hai cường quốc kinh tế hàng đầu thế giới.

Đi kèm với tài liệu này là một phần hỏi đáp trong đó Bộ Thương mại Trung Quốc tái khẳng định nước này sẵn sàng đàm phán với Hoa Kỳ. Trong một lưu ý ít mang tính hòa giải hơn, tài liệu cho biết Bắc Kinh có đầy đủ ý chí và phương tiện để “chiến đấu đến cùng”, cảnh báo rằng Hoa Kỳ sẽ “gặt hái những gì mình gieo”.

Trung Quốc và Hoa Kỳ đã vướng vào một chu kỳ trả đũa thuế quan ngay sau khi ông Trump trở lại Nhà Trắng vào tháng 1. Tổng thống Hoa Kỳ vẫn chưa nói chuyện với người đồng cấp Trung Quốc, Chủ tịch Tập Cận Bình, hơn hai tháng sau khi nhậm chức.

Sự chậm trễ rõ ràng trong phản ứng đối với việc ông Trump tăng thuế lên 104% đã mang lại một số sự bình tĩnh cho các thị trường đã phải chịu đợt bán tháo trong tuần này khi chiến tranh thương mại leo thang.

Chỉ số Hang Seng Trung Quốc đã tăng 1,41% vào cuối phiên thứ Tư, 9/4/2025. Ảnh chụp màn hình

Một thước đo được theo dõi chặt chẽ về cổ phiếu Trung Quốc tại Hong Kong đã kết thúc cao hơn 1,4% sau khi giảm hơn 4% trước đó. Chỉ số CSI 300 cũng đã tăng 1% khi phiên giao dịch hôm thứ Tư đóng cửa.

Lý do Bắc Kinh kiềm chế có thể là vì các nhà lãnh đạo nước này đã trả lời thông báo ban đầu của ông Trump về việc tăng thuế 34% vào tuần trước bằng việc áp mức thuế của mình với hàng hóa nhập khẩu từ Mỹ. Tuy nhiên, kể từ đó, ông Trump đã tăng thêm 50% thuế vào mức thuế 54% dành cho Trung Quốc trước đó.

Ông Tập ​​Cận Bình vẫn có thể đáp trả vào cuối ngày hôm nay khi thị trường Hoa Kỳ mở cửa hoặc lâu hơn là trong tuần tới.

Trung Quốc đã đợi hơn một ngày trước khi trả đũa vào tuần trước, khi tuyên bố áp thuế với hàng hóa nhập khẩu từ Mỹ vào đúng ngày lễ, ngay sau 6 giờ chiều theo giờ địa phương hôm thứ Sáu tuần rồi.

Ưu tiên hiện nay của Trung Quốc là bảo vệ nền kinh tế trong nước khỏi hậu quả thuế quan Trump. Các nhà lãnh đạo hàng đầu của Trung Quốc có kế hoạch họp sớm nhất là vào thứ Tư để thảo luận về các biện pháp hỗ trợ tiêu dùng trong nước và thị trường vốn sau khi bị ông Trump áp thuế, Reuters đưa tin, trích dẫn những người mà họ không nêu tên.

Ngoài thuế quan, Trung Quốc còn có một bộ công cụ ngày càng lớn để đáp trả Hoa Kỳ.

Hoa Kỳ đã liên tiếp giáng các đòn thuế quan lên hàng hóa Trung Quốc. Đồ họa của yahoo!finance

Tuần trước, Bắc Kinh tuyên bố sẽ điều tra một công ty Hoa Kỳ và đưa các công ty Hoa Kỳ khác vào “danh sách thực thể” của riêng mình, về cơ bản là cấm họ mua hàng từ Trung Quốc.

Trung Quốc cũng áp đặt giấy phép xuất khẩu một số loại đất hiếm, điều này sẽ hạn chế các lô hàng xuất khẩu sang Hoa Kỳ trong thời gian ngắn.

Bắc Kinh có thể cấm hoàn toàn các công ty Hoa Kỳ mua đất hiếm do Trung Quốc sản xuất, giống như họ đã làm đối với một số khoáng sản quan trọng khác vào năm ngoái.

Cho tới nay, Trung Quốc kiểm soát hầu hết hoạt động sản xuất và chế biến một loạt các khoáng sản quan trọng.

Hai blogger có ảnh hưởng của Trung Quốc trong tuần này đã đưa ra các lựa chọn bao gồm cấm nhập khẩu gia cầm của Hoa Kỳ, hạn chế nhập khẩu dịch vụ và đình chỉ hợp tác về vấn đề fentanyl mà ông Trump đã hai lần trích dẫn như lý do để tăng thuế.

Bắc Kinh cũng có thể làm suy yếu đồng tiền của mình để xuất khẩu rẻ hơn hoặc bán tháo trái phiếu kho bạc Hoa Kỳ mà họ nắm giữ, tuy nhiên cả hai hành động này đều có hậu quả tiêu cực đối với Trung Quốc.

Trung Quốc kết thúc sách trằng bằng một lưu ý đầy hy vọng về cách mà hai nước có thể giải quyết những khác biệt thông qua đối thoại.

“Không quốc gia nào sẽ đáp ứng hoặc thỏa mãn các yêu cầu vô lý của quốc gia khác gây phương hại đến lợi ích phát triển hợp lý của chính mình”, tài liệu cho biết. “Tuy nhiên, điều này không ngăn cản cả hai bên tìm kiếm các giải pháp khả thi thông qua đối thoại bình đẳng”.

Hoàng An-Link gốc