Vĩ mô dần tích cực sau thỏa thuận khoáng sản Mỹ – Ukraine. Cập nhật tình hình đàm phán thuế quan

I. Bản chất thỏa thuận khoán sản Mỹ – Ukraine:

Đầu 5/2025, Mỹ và Ukraine đã ký thỏa thuận lịch sử về khai thác và đầu tư vào khoáng sản, trong đó Mỹ và Ukraine sẽ đồng sở hữu Quỹ Đầu tư Tái thiết Mỹ-Ukraine với tỷ lệ 50/50.

Thỏa thuận có gì đáng chú ý?

– Ukraine giữ toàn quyền sở hữu & quyết định loại khoáng sản, vị trí khai thác

– Mỹ được ưu tiên tiếp cận các hợp đồng mới, đặc biệt là các khoáng sản chiến lược như đất hiếm, lithium, titan

– Doanh thu chia đôi sau trừ chi phí, không bị đánh thuế ở cả hai nước

– Ukraine không có nghĩa vụ hoàn trả viện trợ, không bị ràng buộc nợ nần

– Không có cam kết an ninh quân sự

Thực tế, Ukraine đang sở hữu kho báu khoáng sản của châu Âu:

Theo Washington Post (8/2022), tổng giá trị khoáng sản của Ukraine ước tính 26 nghìn tỷ USD, trong đó gần 70% nằm ở Donetsk và Luhansk – các vùng do Nga kiểm soát. Các loại khoán sản gồm: 38 tỷ USD giá trị lithium, 7% sản lượng titan toàn cầu, 19 triệu tấn than chì, đứng thứ 10 thế giới về quặng sắt và đặc biệt là 5% trữ lượng đất hiếm toàn cầu (~ khoảng 6 triệu tấn).

Tuy nhiên, hơn 50% đất hiếm lại nằm tại Donetsk, Luhansk, Zaporizhzhia, Kherson và Crimea – các khu vực do Nga kiểm soát.

Do đó, trữ lượng khả dụng còn lại khoảng 3 triệu tấn, gấp đôi Mỹ (1,5 triệu tấn). Lưu ý rằng Mỹ sở hữu chỉ 50% doanh thu và khai thác đất hiếm ở Ukraine sẽ tốn kém chi phí hơn các nước khác do cơ sở hạ tầng yếu kém sau chiến tranh và vị trí các mỏ đất hiếm theo khảo sát nằm khá sâu và phân bố phức tạp  

Do đó, về bản chất, đây là hình thức Ukraine “trả nợ” cho Mỹ để đổi lấy viện trợ từ đầu xung đột Nga–Ukraine. Dù không có cam kết an ninh quân sự cụ thể, thỏa thuận này là bước đệm lớn để thúc đẩy đàm phán hòa bình Nga – Ukraine sắp tới.

II. Cập nhật tình hình đàm phán thuế quan

Ngay sau khi Mỹ và Ukraine ký thỏa thuận khoáng sản – được kỳ vọng sẽ mở ra triển vọng hòa bình trong khu vực – giá vàng đã giảm gần 3% và chứng khoán toàn cầu phục hồi nhẹ. Điều còn thiếu lúc này để củng cố kỳ vọng vĩ mô tích cực là tiến trình đàm phán thuế quan giữa Mỹ và các đối tác.

Thực tế, căng thẳng Mỹ – Trung đã phần nào hạ nhiệt nhờ các động thái miễn thuế trong lĩnh vực bán dẫn và công nghệ. Nhiều khả năng vòng đàm phán tiếp theo sẽ sớm được khởi động. Trong nhóm các nước được Mỹ ưu tiên đàm phán gồm: Ấn Độ,

Anh, Nhật Bản, Hàn Quốc, Indonesia và Việt Nam — thì ba quốc gia đồng minh là Anh, Nhật Bản và Hàn Quốc lại chưa đạt được thỏa thuận do chưa sẵn sàng nhượng bộ sâu.

Ngược lại, Ấn Độ, Indonesia và Việt Nam lại có động lực mạnh hơn để đạt được thỏa thuận, do vừa phụ thuộc vào FDI và thị trường tiêu dùng Mỹ để tăng trưởng, vừa sở hữu lợi thế chi phí để thay thế Trung Quốc trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

Đáng chú ý, Ấn Độ đang thể hiện rõ thiện chí hợp tác khi đã đặt mua tổng cộng 590 máy bay Boeing trị giá khoảng 67 tỷ USD, trong đó 506 chiếc sẽ được giao trong những năm tới. Đây là dấu hiệu cho thấy khả năng cao nước này sẽ đạt được thỏa thuận với Mỹ đầu tiên trong nhóm.

Việt Nam cũng đã đặt mua 90,3 tỷ USD hàng hóa Mỹ cùng nhiều chính sách giảm thuế. Liệu Việt Nam có đàm phán thành công sắp tới?

Xem ngay Series Cập nhật định giá cổ phiếu 2025 tại kênh TikTok Thi TK:  Định giá Cổ phiếu HPG trong bối cảnh Mỹ – Trung xung đột tại đây: https://www.tiktok.com/@chungkhoanthitk/video/7499450078969531655

Đừng quên bấm follow để cập nhật nhanh các phân tích nóng nhất về vĩ mô – cổ phiếu – cơ hội đầu tư!